Flash Loans คืออะไร



เพื่อน ๆ ที่ลงทุนในวงการซื้อขายคริปโทเคอร์เรนซีมานานระดับหนึ่งอาจจะมีความสนใจเกี่ยวกับการทำ Arbitrage เพื่อการหากำไรจากราคาของเหรียญที่แตกต่างกันบน DEX ที่มีอยู่มากมายในโลกของ DeFi ซึ่งทาง Bitkub Academy ก็เคยนำเสนอเกี่ยวกับการทำ Arbitrage ไปอย่างละเอียดแล้วในบทความก่อนหน้า แต่เพื่อน ๆ รู้ไหมว่าแพลตฟอร์มให้กู้ยืมคริปโทเคอร์เรนซีหลายรายเช่น Aave ก็มีวิธีที่ช่วยให้การทำ Arbitrage ง่ายขึ้น ซึ่งก็คือการทำ Arbitrage ผ่าน “Flash Loans” นั่นเอง ว่าแต่ Flash Loans คืออะไรกันแน่ วันนี้ Bitkub Academy จะพาเพื่อนๆ ไปทำความเข้าใจแบบเจาะลึกเกี่ยวกับประเด็นนี้กัน



ประวัติของ Aave และการอุบัติขึ้นของ DeFi ในโลกของบล็อกเชน



ในปี 2017 บริการทางการเงินแบบไร้ตัวกลางหรือ DeFi ได้กลายเป็นแนวคิดที่เป็นที่กล่าวถึงในวงการบล็อกเชนอย่างกว้างขวาง โดยผู้พัฒนาหลายรายได้สร้างสรรค์ dApps ใหม่ ๆ ขึ้นมากมายเพื่อจำลองบริการทางการเงินที่มีในอุตสาหกรรมการธนาคารแบบดั้งเดิมให้เกิดขึ้นในโลกของบล็อกเชน ซึ่งส่งผลให้ผู้คนจำนวนมากมีโอกาสเข้าถึงบริการทางการเงินผ่านโลกของ Web3 กันได้อย่างทั่วถึง และ Aave ก็คือหนึ่งในบริการทางการเงินที่สำคัญซึ่งถือกำเนิดขึ้นท่ามกลางกระแสความนิยมใน DeFi ที่เชี่ยวกราก ณ ตอนนั้น



Aave คือแพลตฟอร์มให้กู้ยืมคริปโทเคอร์เรนซีแบบไร้ตัวกลางที่คุณ Stani Kulechov ก่อตั้งขึ้นในปี 2017 บนบล็อกเชน Ethereum ในการใช้งาน Aave นั้น ผู้กู้จะต้องนำสินทรัพย์ดิจิทัลที่มีมูลค่า "มากกว่า" คริปโทเคอร์เรนซีที่ตนเองต้องการกู้มาวางค้ำประกัน เพื่อสร้างความแน่ใจให้แก่ระบบว่าผู้กู้จะคืนสินทรัพย์ให้ตามเวลาที่กำหนดแน่นอน ซึ่งหากผู้กู้ไม่สามารถนำสินทรัพย์มาคืนตามเวลาที่กำหนดไว้ในสัญญาอัจฉริยะได้ ทาง Aave ก็จะบังคับขายสินทรัพย์ที่นำมาค้ำประกันไว้ สาเหตุที่ต้องทำเช่นนี้ก็เพราะในระบบการให้บริการทางการเงินแบบไร้ตัวกลางนั้น ผู้ให้บริการแพลตฟอร์มยังไม่มีวิธีในการตรวจสอบความน่าเชื่อถือทางการเงินของผู้กู้แบบเดียวกับที่ธนาคารในระบบการเงินแบบดั้งเดิมตรวจสอบคะแนนเครดิต (Credit Score) การกู้ในโลกของ DeFi ในปัจจุบันนี้จึงเป็นการกู้แบบมีสินทรัพย์ค้ำประกัน (Secured Loans) เสียส่วนมากนั่นเอง



อย่างไรก็ตาม Flash Loans กลับเป็นวิธีการกู้สินทรัพย์ดิจิทัลผ่าน DeFi รูปแบบหนึ่งที่ไม่จำเป็นต้องมีการวางสินทรัพย์ค้ำประกันแต่อย่างใด ซึ่ง Bitkub Academy จะกล่าวถึงให้ฟังในลำดับถัดไปว่าทำไมจึงเป็นเช่นนั้น



Flash Loans คืออะไร



สำหรับการกู้เงินในระบบการธนาคารแบบดั้งเดิมนั้น ผู้กู้จะทำการยืมเงินจำนวนหนึ่งจากธนาคารเป็นช่วงระยะเวลาหนึ่ง โดยอาจใช้สินทรัพย์จำนวนหนึ่งค้ำประกัน หรือให้ธนาคารตรวจสอบคะแนนเครดิตของตนเองก็ได้ เมื่อได้รับการอนุมัติสินเชื่อแล้ว ผู้กู้ก็จะได้รับเงินไปใช้ แล้วจึงค่อยชำระเงินคืนแก่ธนาคารดังกล่าวในภายหลังแบบเต็มจำนวนพร้อมดอกเบี้ย



ส่วนการกู้สินทรัพย์ดิจิทัลตามปกติจาก Aave นั้น ผู้กู้ต้องนำสินทรัพย์ไปค้ำประกันในมูลค่าที่มากกว่าสินทรัพย์ที่กู้ยืมตามที่กล่าวไปข้างต้น แต่ผู้ใช้ก็สามารถนำสินทรัพย์ดิจิทัลที่กู้ไปใช้ได้ในช่วงเวลาหนึ่ง แล้วค่อยนำสินทรัพย์ดิจิทัลมาคืนแก่ระบบในภายหลังได้ ดังเช่นการกู้เงินในระบบธนาคารทั่วไป



การทำ Flash Loans นั้นจะต่างออกไปจากการกู้เงินจากธนาคารแบบดั้งเดิม และแตกต่างออกไปจากการกู้ยืมสินทรัพย์ดิจิทัลจาก Aave ตามปกติ โดยการทำ Flash Loans นั้นคือการกู้ยืมคริปโทเคอร์เรนซีแบบไม่ต้องใช้สินทรัพย์ค้ำประกันใด ๆ (Unsecured Loans) และไม่ต้องมีการตรวจสอบความน่าเชื่อถือของผู้กู้ด้วย เนื่องจากผู้กู้จะทำการคืนเงินให้แก่แพลตฟอร์มแทบจะโดยทันทีที่กู้สำเร็จ และทางแพลตฟอร์มจะใช้ Smart Contract โดยกำหนดเงื่อนไขว่าผู้กู้จำเป็นที่จะต้องจ่ายเงินคืนแบบเต็มจำนวนก่อนที่การทำธุรกรรมจะเสร็จสิ้น หากไม่มีการปฏิบัติตามเงื่อนไขดังกล่าว การทำธุรกรรมจะถือเป็นโมฆะ และผู้กู้จะไม่ได้รับเงินใด ๆ ดังนั้น แม้จะไม่มีการวางสินทรัพย์ค้ำประกันหรือตรวจสอบคะแนนเครดิต แพลตฟอร์มก็มั่นใจได้ว่าจะได้เงินคืนแน่นอน



เนื่องจากการกู้และคืนเงินให้แก่แพลตฟอร์มโดยใช้วิธีนี้นั้นจะเกิดขึ้นใน “หนึ่งธุรกรรมหรือหนึ่งบล็อก” ผู้คนในวงการจึงเรียกการกู้ในรูปแบบนี้ว่า Flash Loans หรือแปลเป็นภาษาไทยได้อย่างง่ายว่า “การกู้และคืนเงินในชั่วพริบตา” นั่นเอง



ประโยชน์ของ Flash Loans



เมื่ออ่านมาถึงตรงนี้ ผู้อ่านหลายท่านอาจเกิดข้อสงสัยว่า Flash Loans จะมีประโยชน์ได้อย่างไร เพราะในระบบการธนาคารแบบดั้งเดิมนั้น ผู้กู้ตัดสินใจทำการยืมเงินจากธนาคารก็เพราะต้องการถือเงินที่กู้ไว้เป็นระยะเวลานานประมาณหนึ่ง เพื่อนำไปใช้จ่ายตามที่ตนประสงค์กันท้ังนั้น โดยปกติแล้ว ผู้ใช้บริการแพลตฟอร์ม DeFi ต่าง ๆ รวมทั้ง Aave มักจะทำ Flash Loans ด้วยวัตถุประสงค์พิเศษดังต่อไปนี้



1. 1. การทำ Arbitrage: นักลงทุนหลายรายจะสร้างผลกำไรโดย “การทำ Arbitrage” ซึ่งคือการมองหากระดานซื้อขายคริปโทฯ สองแห่งที่มีสินทรัพย์เดียวกันอยู่ แต่มีการซื้อขายสินทรัพย์ดังกล่าวในราคาที่แตกต่างกัน โดยมากแล้ว นักลงทุนมักจะซื้อสินทรัพย์จากกระดานแห่งหนึ่งในราคาที่ถูกเพื่อนำไปขาย ณ กระดานอีกแห่งหนึ่งในราคาที่แพงกว่า แล้วเก็บผลกำไรจากส่วนต่างนั้น



การใช้ Flash Loans จะอำนวยความสะดวกให้นักลงทุนสามารถทำ Arbitrage ได้ง่ายขึ้น โดยนักลงทุนอาจเขียน Smart Contract ขึ้นเพื่อสั่งให้ระบบช่วยกู้เงินทุนจากแพลตฟอร์มให้กู้ยืมคริปโทเคอร์เรนซีแห่งหนึ่ง แล้วนำไปทำ Arbitrage ให้โดยอัตโนมัติ จากนั้นจึงคืนเงินทุนแก่แพลตฟอร์มดังกล่าวทันทีที่กำไรได้ โดยกำหนดให้กระบวนการทั้งหมดนี้เกิดขึ้นภายในหนึ่งธุรกรรม เป็นต้น ด้วยวิธีนี้ นักลงทุนจะสามารถกู้สินทรัพย์ในจำนวนมหาศาลเพื่อสร้างกำไรจากการทำ Arbitrage ได้โดยไม่ต้องมีต้นทุนสำหรับการค้ำประกันแต่อย่างใด เพียงแค่ต้องจ่ายค่า Gas เท่านั้น



1. 2. การสับเปลี่ยนสินทรัพย์ค้ำประกัน (Collateral Swap): การใช้ Flash Loans จะอำนวยความสะดวกให้นักลงทุนสามารถสับเปลี่ยนคริปโทเคอร์เรนซีที่ใช้ค้ำประกันในการกู้สินทรัพย์ดิจิทัลกับแพลตฟอร์ม DeFi หนึ่ง ๆ เป็นสกุลอื่นได้อย่างง่ายดายมากยิ่งขึ้น 



ตัวอย่างเช่น สมมติว่านักลงทุนรายหนึ่งได้นำ Ethereum ไปค้ำประกันไว้กับแพลตฟอร์ม DeFi แห่งหนึ่งเป็นมูลค่า 1 ล้านดอลลาร์ฯ เพื่อยืม USDC ในมูลค่า 800,000 ดอลลาร์สหรัฐออกมา หากนักลงทุนดังกล่าวต้องการเปลี่ยน Ethereum ที่ค้ำประกันไว้เป็นคริปโทเคอร์เรนซีสกุลอื่น เช่น BTC นักลงทุนก็ต้องหา USDC ในมูลค่าเท่าเดิมมาจ่ายคืนให้แพลตฟอร์มดังกล่าวก่อน เมื่อได้ Ethereum ออกมาแล้ว นักลงทุนก็ต้องนำ ETH ไปแลกเปลี่ยนเป็น BTC จากนั้นจึงนำเหรียญสกุลใหม่ไปฝากไว้กับแพลตฟอร์ม DeFi แห่งเดิม แล้วค่อยนำ USDC มูลค่า 800,000 ดอลลาร์สหรัฐออกมา จากตัวอย่างข้างบน ผู้อ่านจะสังเกตได้ว่าการแลกเปลี่ยนสินทรัพย์ที่ใช้ค้ำประกันเป็นสกุลอื่นนั้นยุ่งยาก และประกอบด้วยหลายขั้นตอนมาก แต่หากใช้ Flash Loans นักลงทุนจะสามารถทำขั้นตอนที่กล่าวไปทั้งหมดข้างต้นได้พร้อมกันจากการเขียน Smart Contract เพียงครั้งเดียว และไม่จำเป็นที่จะต้องแตะ USDC ที่ตนถืออยู่ในขณะนั้นเลย โดยนักลงทุนอาจกำหนดขั้นตอนให้ระบบดังนี้



กู้ USDC เพื่อนำไปคืนแพลตฟอร์มแล้วถอน ETH ออกมา > นำ ETH ไปแลกเป็น BTC > ฝาก BTC ไว้กับแพลตฟอร์มเดิมแล้วกู้ USDC ออกมา > นำ USDC ไปคืน > เสร็จสิ้นธุรกรรม



สรุป



Flash Loans คือการกู้ยืมคริปโทเคอร์เรนซีจากแพลตฟอร์ม DeFi แล้วคืนคริปโทเคอร์เรนซีให้แก่แพลตฟอร์มดังกล่าวภายในบล็อกหรือธุรกรรมเดียวกัน การทำ Flash Loans มีข้อดีคือผู้กู้สามารถทำการยืมคริปโทเคอร์เรนซีได้โดยไม่ต้องมีการวางสินทรัพย์ค้ำประกันแต่อย่างใด โดยส่วนมากแล้ว นักลงทุนมักจะใช้ Flash Loans เพื่อทำ Arbitrage หรือเพื่ออำนวยความสะดวกในการสับเปลี่ยนสินทรัพย์ที่ใช้ค้ำประกันกับ DeFi จากสกุลเงินหนึ่งไปเป็นอีกสกุลเงินหนึ่ง



อ้างอิง

Medium, Cointelegraph, CoinDesk, Ledger, Binance, Whiteboard Crypto